درباره شیر ESL

شیر ESL یا شیر فراپاستوریزه یا  Extended Shelf Life 

تعریف : شیر ESL  شکلی از انواع مختلف فرآوری شیر است که با هدف افزایش مدت ماندگاری آن در یخچال در مقایسه با شیرهای پاستوریزه تولید می‌شود.

مدت ماندگاری : تفاوت در روش فرآوری شیر ESL نسبت به شیر پاستوریزه موجب می شود این شیرها قبل از باز شدن در یخچال به مدت حداکثر دو هفته سالم بماند در حالی که این مدت در مورد شیرهای تازه معمولی حدود 5 تا 6 روز است.

مقایسه روش فرآوری شیر فراپاستوریزه با شیر پاستوریزه و استریلیزه:

شیر فراپاستوریزه یا ESL در فرآیند تولید به مدت یک تا ۴ ثانیه در دمای 120 تا 130 درجه سانتیگراد حرارت داده می‌شود تا تمامی میکروب‌های فساد زای آن از بین برود.

در مقابل،  شیرهای UHT یا فرادما  به مدت 2 الی 10 ثانیه در دمای 135 تا 145 و شیرهای پاستوریزه معمولی به مدت ۱۵ ثانیه در دمای ۷۵ درجه سانتی‌گراد حرارت داده می‌شود.

بنابراین حرارت دهی شیرهایESL حدواسط بین شیرهای پاستوریزه و UHT یا فرادما  است.

مزیت نسبت به شیر پاستوریزه : افزایش مدت ماندگاری در شیرهای ESL  نسبت به شیرهای پاستوریزه موجب کاهش ضایعات و خرابی شیرهای تازه شده و از طرفی نیاز به خرید روزانه شیر که موجب اتلاف زمان و  صرف هزینه بیشتر است با این روش کاهش می یابد. از نظر ارزش غذایی و طعم نیز  شیر فراپاستوریزه  در مقایسه با شیر پاستوریزه کمتر از ۵ درصد در مقدار ویتامین‌ها تفاوت دارد و همچنین مقدار کمی از پروتئین‌های موجود در شیر هم تغییر شکل می‌دهند که این موضوع حتی می‌تواند برای هضم بهتر شیر در انسان مفید نیز باشد. همچنین مطابق تحقیقات، کیفیت و طعم شیر فراپاستوریزه یا ESL تفاوت قابل توجهی با شیر پاستوریزه که معمولا مطابق ذائقه عموم است، ندارد.

مزیت نسبت به شیر استریلیزه یا فرادما : شیرهایESL  برخلاف شیرهای UHT یا فرادما فاقد طعم پختگی است  که در اثر حرارت دهی بسیار بالا در این شیرها ایجاد می گردد.

 همچنین به علت حرارت دهی کمتر شیر فراپاستوریزه نسبت به شیرهای فرادما یا  استریلیزه،  در این شیرها درصد کمتری از پروتئینها در اثر حرارت دهی تغییر شکل یافته است لذا از نظر ارزش غذایی نیز شیر فراپاستوریزه ارزش غذایی بالاتری دارد .